Mazowiecki Zarząd Wojewódzki Związku Żołnierzy Wojska Polskiego
Menu
  AKTUALNOŚCI 2022
 

 


Posiedzenie Mazowieckiego Zarządu Wojewódzkiego i spotkanie świąteczno – noworoczne     

 

                   W dniu 12 grudnia 2022 roku  o godz. 10.00 w Hotelu Łazienkowskim przy ul. 29 Listopada 3B odbyło się  posiedzenie Mazowieckiego Zarządu Wojewódzkiego i spotkanie świąteczno - noworocznego z udziałem  prezesów kół i zaproszonych gości . Po posiedzeniu MZW odbyło się spotkanie świąteczno-noworoczne. W takcie obrad  Organizacji Mazowieckiej, podjęto szereg uchwał dotyczących  właściwego funkcjonowania Organizacji. Na posiedzeniu była też możliwość do wyrażenia opinii kół dot. spraw aktualnych. Zostały wręczone odznaczenia i wyróżnienia związkowe dla wyróżniających się członków Organizacji Mazowieckiej ZŻWP.

 

    


 










OBCHODY DNIA PODCHORĄŻEGO

       Dzień Podchorążego to święto ustanowione na pamiątkę wydarzeń z 29 na 30 listopada 1830 roku, kiedy grupa słuchaczy Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie pod wodzą ppor. Piotra Wysockiego zaatakowała Belweder, rezydencję wielkiego księcia Konstantego, rosyjskiego dowódcy polskiej armii W ten sposób rozpoczęło się Powstanie Listopadowe.

Dzień Podchorążego obchodzony jest szczególnie uroczyście w wyższych uczelniach wojskowych: Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, Akademii Wojsk Lądowych we Wrocławiu, Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie. Z tej okazji, co roku organizowane są m.in. inscenizacje nocy listopadowej oraz pełniona jest honorowa służba w historycznych mundurach z 1830 roku.
 







Bezpieczna granica wschodnia, czyli koncepcja
federacyjna Piłsudskiego

          Po odrodzeniu się niepodległej Polski w 1918 r., jednym z istotniejszych zagadnień było nie tylko ustalenie granic kraju, ale także kształtu granic i sposobu funkcjonowania sąsiednich państw wschodnich. Marszałek Józef Piłsudski głównego wroga Polski widział w Rosji. Z tego powodu większość swoich działań koncentrował na zapewnieniu Polsce bezpiecznej granicy wschodniej.

Aleksandra Drążek-Szychta



Józef Piłsudski i jego sztab w Kielcach - domena publiczna - Domena publiczna / Kroniki Dziejów

Poniższy materiał ukazał się w serwisie Onet 19.03.2021

Nowy porządek w Europie a odrodzona Polska

11 listopada 1918 r. Karol I Habsburg, władca ostatniego z państw zaborczych Polski, ogłosił, że rezygnuje z udziału w rządach. Dzień ten uznano za pierwszy dzień niepodległej Polski. Zakończona właśnie Wielka Wojna wymagała od wszystkich państw starego kontynentu.

W Polsce tymczasowa władza spoczęła w rękach Józefa Piłsudskiego. Był on nieufny wobec państwa niemieckiego, ale za najgroźniejszego wroga młodej Polski uważał Rosję. Dlatego pozostawił określenie zachodniej granicy kraju państwom ententy. Deklarował chęć zachowania pokoju z Niemcami w ramach traktatu wersalskiego.

W 1917 r. w Rosji miały miejsce dwie rewolucje. W ich efekcie obalono rządy carskie, a władzę pod koniec roku przejęli bolszewicy. Rząd Tymczasowy w Rosji 29 marca 1917 r. wydał deklarację, w której przyznał prawo narodu polskiego do odbudowy własnego państwa. Mogło to jednak się stać tylko w granicach etnicznych, czyli granicach byłego Królestwa Polskiego z 1815 r. Bolszewicy z kolei uznawali prawo narodów uciskanych w przeszłości przez carat do samookreślenia się, łącznie z możliwością oderwania się od Rosji (jedyna rzecz, którą bolszewizm uznawał za ważniejszą od tego prawa to rewolucja). Jako pierwsza skorzystała z tego prawa Finlandia w 1918 r.

Koncepcja federacyjna Piłsudskiego – założenia

Na granicy wschodniej niezbędne było dla niego istnienie państw buforowych, oddzielających kraj od Rosji. Polska była tym bezpieczniejsza, im słabsze było państwo rosyjskie. Chodziło więc nie tyle o pokonanie tego imperium, ile o rozbicie go na mniejsze państwa. W ten sposób formowała się koncepcja federacyjna Piłsudskiego silnych państw Europy środkowej i wschodniej oparta na sojuszu wojskowym.

Federacja wiązała się u Piłsudskiego z ideą międzymorza i prometeizmem. Hasło "międzymorze" odnosiło się do państw między Adriatykiem, Bałtykiem, a Morzem Czarnym. Prometeizm zakładał osłabienie Rosji przez narody, którym w pierwszych latach po wojnie narzucono sowiecki system. Uważał, że największą siłą przeciw Rosji będzie silny sojusz Polski, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Białorusi, Ukrainy, Czechosłowacji, Węgier, Rumunii i Jugosławii.

Nieustalone kwestie graniczne między Polską a Rosją ostatecznie doprowadziły do wybuchu wojny. Najważniejsza dla bolszewików rewolucja miała rozlać się na całą Europę. Utworzenie zależnego od Rosji socjalistycznego państwa litewsko-białoruskiego dodatkowo zaogniło konflikt. Na początku 1919r. wybuchła wojna polsko-bolszewicka.

Koncepcja federacyjna Piłsudskiego – próby realizacji

Józef Piłsudski urodził się w Zułowie na Wileńszczyźnie. Dlatego też, a także z powodu wspólnej przeszłości obu krajów, w Litwie widział pierwszego i naturalnego sojusznika Polski przeciw bolszewizmowi. W związku z tym, jednym z pierwszych posunięć Piłsudskiego podczas wojny polsko-bolszewickiej była ofensywa wileńska. W kwietniu 1919r. wojska polskie zajęły Wilno i Wileńszczyznę. W ogłoszonej 22 kwietnia "Odezwie do mieszkańców Byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego" uznał prawo ludności do decydowania o losie swojego kraju. Liczył, że nastąpi odrodzenie unii polsko-litewskiej. Jednak przeprowadzone działania wojenne doprowadziły do rozwinięcia się u Litwinów niechęci do Polaków i postrzegania ich jako agresorów.

Polskie wojska pod wodzą Piłsudskiego w Kijowie, a także próby realizacji koncepcji federacyjnej Piłsudskiego

W tym samym czasie w Rosji trwała wojna domowa. Piłsudski nie zamierzał się w nią angażować, ani popierać którąkolwiek ze stron, nie będąc pewnym ich stanowiska wobec Polski i stanowienia się nowych państw narodowościowych. Białorusinów uważał za zbyt niedojrzałych do ukształtowania własnego państwa, dlatego w dalszych działaniach skupił się na Ukrainie. Wszedł w sojusz z Symonem Petlurą i uznał niepodległość Ukraińskiej Republiki Ludowej. Zorganizowana wspólnie wyprawa kijowska odniosła częściowy skutek. Nie udało się rozbić armii rosyjskiej, a URL zostało uznane jedynie przez Litwę i Finlandię.

Wkrótce jednak siły polskie musiały się wycofywać ze zdobytych terenów. Ofensywę armii czerwonej zatrzymała dopiero bitwa warszawska w sierpniu 1920r., zwana „cudem nad Wisłą”. Wojnę polsko-bolszewicką kończył traktat ryski z 18 marca 1921r. Nadzieje na bezpieczeństwo polski przekreślił układ w Rapallo, na mocy którego zacieśnione zostały związki między Niemcami a Rosją. Dwaj najwięksi wrogowie kraju rozpoczęli współpracę, która w przyszłości zaowocowała klęską 1939 r.

Bibliografia:

Czubiński A., Koncepcje geopolityczne Piłsudskiego w latach 1918 – 1921, w: Czubiński A., Ewolucja systemu politycznego w Polsce w latach 1914-1998, t.1: Odbudowanie niepodległego państwa i jego rozwój do 1945r., cz.1, Zbiór studiów, Terra, Poznań 2000

Garlicki A., Józef Piłsudski 1867-1935, Znak Horyzont, Kraków 2017

Pietrzak J., Wstęp do koncepcji politycznych Józefa Piłsudskiego, w: Duch praw w krajach Europy środkowo-wschodniej, pod red. M. Kępy, M. Marszała, Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, seria: e-monografie, E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2016

Źródło: Kroniki Dziejów

 

Z posiedzenia Stron Porozumienia z 30.05.2022 r. o partnerskiej
współpracy i współdziałaniu.

               Spotkanie stron porozumienia z 30 maja 2022 r. o partnerskiej współpracy i współdziałaniu Stowarzyszeń Weteranów, Żołnierzy i Funkcjonariuszy Służb Granicznych RP odbyło się w dniu 18.10 2022 r. na terenie Łazienek Królewskich w Warszawie w Budynku "Podchorążówki.
 Spotkanie rozpoczęło  się o godz. 10.30 od zwiedzania wystawy. Po zwiedzeniu wystawy w budynku Ermitażu w zespole parkowo-pałacowym Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie odbyło się posiedzenie Stron Porozumienia z 30.05.2022 r. dotyczące  partnerskiej współpracy i współdziałania Stowarzyszeń Żołnierzy i Funkcjonariuszy Służb Granicznych RP.

Agenda spotkania obejmowała m.in.:
 Omówienie działań związanych z utworzeniem muzeum formacji granicznych oraz przedyskutowanie potrzeby utworzenia zespołu którego zadaniem byłoby prowadzenie działań w w.w zakresie.

W czasie spotkanie nastąpiło uroczyste potwierdzenie wstąpienia Stowarzyszenia WISZTYNIEC do grona sygnatariuszy naszego porozumienia.

Mazowiecki Wojewódzki Związek Żołnierzy Wojska Polskiego reprezentował jego wiceprezes płk Bogdan Bartosiński

 

 








 

 




OBCHODY 79 ROCZNICY BITWY POD LENINO

               12 października - jako dzień rozpoczęcia krwawej, trwającej dwa dni, bitwy pod Lenino - jest symboliczną datą pamięci o całym czynie bojowym Polskich Sił Zbrojnych na froncie wschodnim.

Bitwa pod Lenino, pokazuje tragizm polskich losów podczas II wojny światowej. Ci żołnierze 1 D.P. im. T. Kościuszki , byli takimi samymi sybirakami, jak ci koledzy, którzy mieli to szczęście, że zdążyli się zaciągnąć do armii gen. Andersa i walczyć u boku alianta zachodniego.
Wielkość ofiary złożonej na bagiennych terenach pod Lenino przez żołnierzy 1 D.P. im. T. Kościuszki  była bardzo duża. W tym chrzcie bojowym żołnierzy 1 D.P. im. T. Kościuszki, z szeregów Kościuszkowców ubyło ponad 3 tyś. żołnierzy, z czego 510 poległo, 1776 odniosło rany, ponad 650 zaginęło bez wieści a 116 dostało się do niewoli niemieckiej. Stanowiło to blisko 24% stanu osobowego dywizji. Historia jest jednak bardzo skomplikowana. Tysiące Polaków, którzy byli więzieni w sowieckich więzieniach i łagrach, mogły się stamtąd wydostać tylko przez zaciąg do polskiego wojska. Ratunkiem od jesieni 1941 roku była Armia Andersa, która ostatecznie po roku ewakuowana została do Persji (Iranu). W jej szeregach ZSRR opuściło nie tylko 78,5 tys. żołnierzy, ale też 37 tys. cywilów, wśród nich niemal 18 tys. dzieci. Polacy, którzy nie zdążyli do Armii Andersa dostali drugą szansę na opuszczenie łagrów - było nią zaciągnięcie się do organizowanych przez Sowietów wojsk 1. Korpusu Polskiego w ZSRR. Dywizja im. Tadeusza Kościuszki została utworzona pod szyldem zależnego od Stalina Związku Patriotów Polskich.

Zarząd Główny Związku Żołnierzy WP w 79 rocznicę bitwy stoczonej pod Lenino przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza KOŚCIUSZKI, zorganizował przed Grobem Nieznanego Żołnierza, uroczyste składanie wieńców przez delegacje Kół Związku Żołnierzy WP. Nasza Organizacja Mazowiecka też uczestniczyła w tych obchodach.

 


















 

 







Daliśmy się Sowietom zaskoczyć
Data publikacji: 21.08.2016, 20:00   Piotr Kołakowski

 Wywiad II Rzeczypospolitej nie miał złudzeń co do natury władzy bolszewickiej i od 1920 roku bacznie przyglądał się Wschodowi. Mimo to nie poznał treści tajnego protokołu paktu o nieagresji, zawartego 23 sierpnia 1939 roku pomiędzy ZSRR a III Rzeszą. 17 września 1939 r. byliśmy zdezorganizowani i zaskoczeni.


Fot.: Janusz Fila/FORUM / Forum

Polski wywiad wojskowy walnie przyczynił się do zwycięstwa i obrony niepodległego bytu w czasie wojny z Rosją bolszewicką. Moskwa – intensywnie rozbudowująca swój potencjał militarny, cały czas dążąca do rewanżu za przegraną w roku 1920, nieprzewidywalna i lekceważąco odnosząca się do podpisanych traktatów – wymagała ciągłej uwagi. Jednak prowadzenie działalności wywiadowczej na kierunku wschodnim było niezwykle trudne. Główne przyczyny problemów miały źródło w specyficznym ustroju ZSRR oraz warunkach życia panujących w tym państwie. Władze sowieckie skutecznie dążyły do izolacji społeczeństwa od jakichkolwiek wpływów zachodnich. Narastający wewnętrzny terror, ograniczenia możliwości podróży, kary za kontakty z cudzoziemcami, zbiorowa odpowiedzialność wszystkich członków rodziny w przypadku szpiegostwa zniechęcały do kontaktów ze służbami wywiadowczymi. W drugiej połowie lat 30. doszło też do zaostrzenia tajemnicy wojskowej w ZSRR. W prasie oraz publikacjach nie ujawniano de facto żadnych istotnych informacji zarówno o Armii Czerwonej, jak i rozbudowywanym przemyśle zbrojeniowym. Granice zostały uszczelnione, a z pasa przylegającego do nich wysiedlono „elementy niepożądane”.

Oddział II Sztabu Głównego (do roku 1928: Generalnego) Wojska Polskiego – Polska „dwójka” – uchodził za jednego z głównych przeciwników sowieckiego kontrwywiadu. Do walki z nim angażowano znaczne siły i środki. Kontrwywiad ZSRR miał spore doświadczenie, był dobrze zorganizowany, posługiwał się prowokacją oraz brutalnymi metodami działania. Próby infiltracji „dwójki” były na porządku dziennym. Dochodziło do porwań jej agentów, przewerbowywania ich, podejmowano też próby likwidacji pracowników i współpracowników polskiego wywiadu. W latach 1921-1927 polski wywiad wojskowy doznał istotnej porażki w starciu z sowieckim kontrwywiadem. Afera inspiracyjna MOCR-Trust polegała na przekazywaniu służbom wywiadowczym obcych państw (w tym polskiemu Oddziałowi II) umiejętnie spreparowanych informacji na temat Związku Sowieckiego i jego potencjału militarnego. W wyniku tej intrygi „dwójka” straciła całą sieć wywiadowczą (operacyjno-strategiczną) na ZSRR, a sowiecki kontrwywiad dogłębnie spenetrował jej strukturę organizacyjną oraz metody pracy. Wymusiło to zmianę sposobu działania Oddziału II.

Referat Wschód, odpowiedzialny za prowadzenie wywiadu głębokiego w ZSRR, oparł teraz sieć wywiadowczą na placówkach informacyjno-obserwacyjnych, usytuowanych przy przedstawicielstwie dyplomatycznym w Moskwie (poselstwo, a następnie ambasada) oraz urzędach konsularnych. Eksponenci „dwójki” przebywający w ZSRR przekazywali więc do warszawskiej centrali głównie informacje pochodzące z własnych obserwacji lub od osób z nimi współpracujących, jak np. personelu służby dyplomatycznej czy konsularnej.

Istotną rolę odgrywał też ataszat wojskowy w Moskwie, choć nie prowadził działalności stricte wywiadowczej, obawiając się kompromitacji. Od maja 1939 r. jego pracą kierował ppłk Stefan Brzeszczyński, który zastąpił na tym stanowisku ppłk. Konstantego Zaborowskiego pełniącego funkcję attaché wojskowego od roku 1935. Oficjalni przedstawiciele Wojska Polskiego przekazywali do Oddziału II nie tylko informacje wojskowe, lecz także polityczne i gospodarcze. Obiektem zainteresowania była polityka zagraniczna Moskwy.


Agent polskiego wywiadu Jerzy Sosnowski (z prawej) mimo wątpliwych dowodów został skazany za współpracę z Niemcami, Berlin, lata 20. XX w. Fot.: Andrzej Szypowski/East News / Newsweek_redakcja_zrodlo

Niezależnie od tego informacje o Armii Czerwonej, polityce zagranicznej Rosji, sytuacji wewnętrznej i gospodarczej przekazywały tzw. placówki limitrofowe Referatu Wschód. Placówki limitrofowe to te znajdujące się w krajach sąsiadujących z ZSRR oraz w państwach, w których istniały dogodne warunki do prowadzenia działalności wywiadowczej w tym kierunku. Niektóre z tych placówek miały charakter łącznikowy ze służbami wywiadowczymi innych państw, z którymi „dwójka” nawiązała współpracę. Polski wywiad wojskowy współdziałał w rozpoznaniu ZSRR z wywiadami m.in.: Rumunii, Japonii, Francji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Wielkiej Brytanii, Turcji, Stanów Zjednoczonych Ameryki i Włoch.

W roku 1939 Referatem Wschód kierował doświadczony oficer „dwójki” kpt. Jerzy Niezbrzycki, cieszący się dużym zaufaniem zarówno przełożonych w samym Oddziale II, jak i w kręgach wojskowo-politycznych II Rzeczypospolitej. Stał on na czele wywiadu na ZSRR nieprzerwanie od początku lat 30. Poza nim służbę w Referacie Wschód tuż przed wybuchem wojny pełniło ośmiu oficerów. W lipcu 1939 r. działało 14 placówek obserwacyjno--informacyjnych w Związku Sowieckim. Oprócz nich funkcjonowało 12 placówek limitrofowych (łączności, informacyjnych i mobilizacyjnych).

Korpus Ochrony Pogranicza prowadził wywiad płytki, polegający na penetracji strefy przygranicznej ZSRR. Na jego czele stał od 1937 roku mjr Jan Gurbski (początkowo jako pełniący obowiązki szefa, a od 24 października 1938 r. – szef). Poza szefostwem wywiadu KOP w Warszawie aparat wywiadowczy tej formacji opierał się przede wszystkim na Ekspozyturze nr 1 w Wilnie (mjr Edmund Piotrowski), której podlegały placówki wywiadowcze nr 1 w Grodnie, nr 2 w Wilnie, nr 3 w Głębokiem, nr 4 w Mołodecznie, nr 5 w Stołpcach i nr 6 Łunińcu oraz Ekspozyturze nr 5 we Lwowie (mjr Józef Bińkowski), dysponującej placówkami wywiadowczymi nr 7 w Sarnach, nr 8 w Równem, nr 9 w Czortkowie, nr 10 w Tarnopolu, nr 11 w Stryju i nr 12 w Jaśle (początkowo w Samborze). Wywiad KOP był podporządkowany merytorycznie Oddziałowi II. Jego zakres pracy na ZSRR obejmował wywiad na Leningradzki Okręg Wojskowy, Białoruski Specjalny Okręg Wojskowy i Kijowski Specjalny Okręg Wojskowy. Wywiad KOP prowadził intensywną działalność, przekazując do centrali „dwójki” nie tylko informacje z terenów przygranicznych, lecz także z głębi ZSRR, co wykraczało poza zakres wywiadu płytkiego.


Gen. Edward Rydz-Śmigły i gen. Wacław Stachiewicz (z prawej) w Nancy, Francja, 1936 r. Fot.: Ilustrowany Kurier Codzienny/NAC / Newsweek_redakcja_zrodlo

Aparat informacyjny KOP miał dobre rozpoznanie przedpola sowieckiego, na bieżąco dostarczał wiadomości o ruchach oddziałów Armii Czerwonej, fortyfikacjach oraz niektórych garnizonach. Orientował się w sytuacji wewnętrznej ZSRR i zachodzących tam zmianach. Wywiad KOP dostosowywał metody działania do warunków panujących w Związku Sowieckim: z powodu wzmocnienia ochrony granicy zaczęto angażować do współpracy przemytników, a także inne osoby nielegalnie przekraczające granicę. Ich atutami były znajomość realiów życia w „sowieckim raju” oraz umiejętność przedostawania się przez kordon graniczny. Dużą wagę przywiązywano do przesłuchiwania dezerterów z Armii Czerwonej oraz uciekinierów politycznych, a także uzyskiwania wiadomości od osób legalnie przekraczających granicę, np. cudzoziemców zatrudnionych w ZSRR. Specjalne grupy uzbrojonych agentów przedostawały się na stronę sowiecką, porywając ludzi, którzy mogli posiadać dokumenty lub cenne informacje. Prowadzono nasłuch radiowy stacji sowieckich. Założono podsłuchy na aparaty telefoniczne zarówno korespondentów prasowych, jak i różnego rodzaju agend zagranicznych ZSRR z moskiewskimi centralami.

Wiadomości dostarczane przez wywiad głęboki i płytki, a także ataszat wojskowy w Moskwie były analizowane i opracowywane w Samodzielnym Referacie Rosja, wchodzącym w skład Wydziału IV. Referatem tym kierował od lutego 1939 r. major, a następnie ppłk Olgierd Giedroyć, który zastąpił na tym stanowisku mjr. Wincentego Bąkiewicza.

Oddział II nie miał w 1939 roku możliwości zdobywania wartościowych informacji ani dokumentów. W tym samym czasie doszło też do osłabienia aparatu wywiadowczego zajmującego się kierunkiem wschodnim, bowiem latem 1939 roku część personelu pracującego w wywiadzie KOP, w związku z niemieckimi żądaniami wobec Polski, została przeniesiona do komórek wywiadu rozpracowujących Niemcy.

Dodatkowo cieniem na pracę Oddziału II kładł się proces poszlakowy mjr. Jerzego Sosnowskiego, byłego kierownika berlińskiej placówki In.3, toczący się w Warszawie od marca 1938 r. Sosnowski został posądzony o współpracę z Niemcami i na podstawie wątpliwych dowodów skazany w czerwcu 1939 r. na 15 lat więzienia. Jego proces bardzo absorbował oficerów wywiadu wojskowego i podzielił to środowisko – jedni zarzucali Sosnowskiemu zdradę, inni zaś odrzucali te oskarżenia, uważając, że dobrze wywiązał się z obowiązków. Jednym z ekspertów w procesie był kierownik Referatu Wschód kpt. Jerzy Niezbrzycki, który stwierdził, że sprawa Sosnowskiego „absolutnie i kategorycznie odrzuciła mnie od Oddziału II”. Niezbrzycki w przededniu wybuchu II wojny światowej odpowiadał za sprawy związane z formowaniem Legionu Czechosłowackiego w Polsce, a w marcu 1939 r. powierzono mu też kierowanie czasopismem „Polska Zbrojna”. Konieczność łączenia wielu funkcji nie mogła zapewne wpływać pozytywnie na jakość nadzoru nad pracą wywiadu głębokiego na ZSRR.

Nieprawidłowości, które ujawniły się w trakcie procesu mjr. Sosnowskiego, podważyły zaufanie, jakim Oddział II darzyli zarówno marszałek Edward Rydz-Śmigły – generalny inspektor Sił Zbrojnych, jak i szef Sztabu Głównego Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej gen. Wacław Stachiewicz.

Wiosną i latem 1939 roku do centrali „dwójki” napłynęło wiele informacji wskazujących na spore prawdopodobieństwo zawarcia porozumienia między Moskwą a Berlinem. W połowie tego roku wywiad KOP informował o przyjmowaniu w ZSRR z wielkimi honorami niemieckiej misji handlowej. Niezależnie od tych ustaleń aparat wywiadowczy działający na kierunku niemieckim przekazywał wiadomości wskazujące na możliwość podpisania porozumienia niemiecko--sowieckiego kosztem Polski. Informowały o tym placówki wywiadowcze „Reggio II” w Kopenhadze i „Tirana” w Berlinie. Również attaché wojskowy w stolicy III Rzeszy ppłk Antoni Szymański już wiosną ostrzegał o dążeniu Adolfa Hitlera do porozumienia z Józefem Stalinem. Na ożywione konsultacje dyplomatyczne na linii Berlin – Moskwa zwracali też uwagę polscy konsulowie w Królewcu, Lipsku i Berlinie.

Wyjaśnienie postawy ZSRR wobec Polski w sytuacji postępującego zagrożenia wojennego ze strony Niemiec było zagadnieniem kluczowym. Informacje docierające do centrali „dwójki”, mówiące o możliwym zwrocie w relacjach niemiecko-sowieckich, były jednak traktowane jako element nacisku Berlina na Warszawę lub jako intryga Moskwy.


Minister spraw zagranicznych Józef Beck rozmawia z ambasadorem ZSRR w Polsce Nikołajem Szaronowem i jego żoną, Warszawa, czerwiec 1939 r. Fot.: Ilustrowany Kurier Codzienny/NAC / Newsweek_redakcja_zrodlo

W Oddziale II uważano, że – pomimo wrogości – ZSRR zachowa neutralność, bo Stalin nie będzie chciał prowadzić wojny armią osłabioną czystkami. Realne niebezpieczeństwo agresji ze strony wschodniego sąsiada zakładano tylko w przypadku klęski Polski w starciu z Niemcami. Twierdzono również, że sprzeczności ideologiczne wykluczają jakiekolwiek porozumienie i współpracę sowiecko-niemiecką.

Podpisanie 23 sierpnia 1939 roku układu Ribbentrop-Mołotow stanowiło dla „dwójki” zaskoczenie. O możliwości istnienia tajnego protokołu meldowano m.in. z placówki wywiadowczej Referatu Wschód – L.19 w Mińsku, kierowanej przez mjr. Rafała Protassowickiego. W depeszy polskiej ambasady w Londynie z 23 sierpnia 1939 r., przekazanej następnego dnia „dwójce,” stwierdzono, że Łotwa, Estonia i Finlandia stają się strefą wpływów sowieckich. W tym kontekście może budzić zdziwienie, dlaczego w Oddziale II nie wzięto pod uwagę możliwości, że porozumienie na linii Berlin-Moskwa zawiera postanowienia dotyczące Polski. Wiadomości na temat tajnej umowy sowiecko-niemieckiej kosztem państwa polskiego były uznawane za mało wiarygodne i przesadzone.

Po agresji Wehrmachtu na Polskę 1 września 1939 r. wywiad KOP na bieżąco informował o wzmocnieniu sił w przygranicznych okręgach wojskowych, dokąd kierowano jednostki z innych rejonów ZSRR, a także o powoływaniu rezerwistów. Zaobserwowano również nasilenie propagandy antypolskiej w prasie i radiu. Kolejne meldunki mówiły o ogłoszeniu w garnizonach Armii Czerwonej stanów alarmowych. Zauważono transporty materiałów pędnych zmierzające w kierunku zachodnim. Od 7 września napływały informacje dotyczące przebiegu mobilizacji w Białoruskim Specjalnym Okręgu Wojskowym, a następnie o koncentracji wojsk przeprowadzanej w pobliżu granicy z Polską. Najprawdopodobniej o możliwej agresji ZSRR informował Oddział II ataszat wojskowy w Moskwie. Sygnałów takich było zresztą znacznie więcej.

W Sztabie Naczelnego Wodza meldunki te były oceniane jako działania Moskwy podjęte w celu zabezpieczenia własnego terytorium. Było to raczej myślenie życzeniowe, a nie wynik głębszej analizy sytuacji. O zachowaniu neutralności cynicznie zapewniał polskie władze sowiecki ambasador Nikołaj Szaronow, mamiąc nawet obietnicami dostaw materiałów wojennych. Najwyraźniej te enuncjacje działały uspokajająco na stronę polską, przygniecioną postępem wojsk niemieckich i wypatrującą ofensywy francuskiej.

Uderzenie Armii Czerwonej 17 września 1939 r. na Polskę stanowiło zaskoczenie dla wywiadu wojskowego, a co za tym idzie – także naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Istotny wpływ na niedostrzeżenie zagrożenia ze strony wschodniego sąsiada miał brak koordynacji działań między Oddziałem II a Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Pod wpływem poglądów czynników dyplomatycznych założenie, że wystąpienie Sowietów przeciwko Polsce było mało realne, obowiązywało w „dwójce” aż do wkroczenia Armii Czerwonej na ziemie polskie. Łudzono się, że przyjście z pomocą sojuszników – Francji i Wielkiej Brytanii – nie tylko przyczyni się do umiędzynarodowienia konfliktu polsko–niemieckiego, lecz także w ten sposób wymusi neutralność ZSRR. Trzeba zauważyć, że Francja, Stany Zjednoczone, a także najprawdopodobniej Wielka Brytania znały niemal natychmiast pełną treść porozumienia niemiecko--sowieckiego, lecz nie przekazały stronie polskiej wiadomości na ten temat. Jest to szczególnie zadziwiające w przypadku sojuszników Polski. Z drugiej strony jakakolwiek wiedza o tajnym protokole nie wpłynęłaby na zmianę położenia państwa polskiego. Podkreślić należy, że w przypadku jednoczesnego wystąpienia Niemiec i ZSRR nie można było planować skutecznej obrony na dwóch frontach, niewątpliwie jednak rozpoznanie przygotowań Armii Czerwonej do agresji pozwoliłoby uniknąć chaosu i zmniejszyć liczbę ofiar.

Ten tekst pochodzi z wydania Newsweek Historia 9/2016



KONFERENCJA W DNIU 09.09.2022, POŚWIĘCONA
UWARUNKOWANIOM POLITYCZNO-MILITARNYM WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ

 

W dniu 09.09.2022 Mazowiecki Wojewódzki Związek Żołnierzy Wojska Polskiego zorganizował spotkanie przedstawicieli kól- członków naszej organizacji. Spotkanie poświęcone zostało upamiętnieniu ofiar II wojny Światowej, uczestników walk obronnych we wrześniu 1939 roku.

Po powitaniu przybyłych gości przez Prezesa MWZŻWP uczczono minutą ciszy pamięć ofiary życia i przelanej krwi walczącym we wrześniu 1939 roku żołnierzom.
Następnie  płk prof Henryk STAŃCZYK wygłosił wykład na temat  uwarunkowań polityczno – militarnych wybuchu II wojny światowej.

W dalszej części spotkania uhonorowano kombatantów, członków naszej mazowieckiej organizacji ZŻWP. Z koła nr 42 im. WOP Krzyżem Komandorskim Związku Żołnierzy Wojska Polskiego odznaczony został:
płk Mieczysław ZIMOŃ
ppł Karol WILCZYŃSKI
Pamiątkowym albumem uhonorowany został płk Antoni SZEWCZYK

Po części oficjalnej nastąpiło spotkanie żołnierskich pokoleń.

 

 



 

POD POMNIKIEM BARYKADY WRZEŚNIA

Pomnik został zbudowany w 1979 roku, w 40. rocznicę obrony Warszawy. Wykonany z surowego betonu monolitycznego w postaci trzech brył, ustawionych w poprzek ul. Grójeckiej, w miejscu historycznej barykady. Bryły tworzą olbrzymie cyfry odpowiadające datom: po lewej 8.IX – data budowy barykady, pośrodku 1939 – rok obrony Warszawy, po prawej 27.IX – data zawieszenia broni.

Dla uczczenia pamięci obrońców Warszawy we wrześniu 1939 roku w dniu 8.09.2022 pod pomnikiem odbyła się uroczystość złożenia wieńców i wiązanek.

Naszą Mazowiecką Organizację Związku Żołnierzy Wojska Polskiego reprezentowali członkowie koła nr 6.


MIĘDZYNARODOWE TARGI PRZEMYSŁU OBRONNEGO MSPO 2022

                            To już 30 edycja targów MSPO. Ekspozycje odwiedzili przedstawiciele naszej organizacji.
Największe zainteresowanie wzbudził turecki dron Bayraktar TB2 – bezzałogowy rozpoznawczo-bojowy aparat latający (Unmanned Combat Aerial Vehicle, UCAV), klasy MALE (Medium-Altitude Long-Endurance/statek powietrzny o średnim pułapie i dużej długotrwałości lotu), produkcji tureckiej firmy Baykar Makina.











OBCHODY 191 ROCZNICY OBRONY REDUTY ORDONA

            W obchodach Mazowiedzki Zarząd Wojewódzki ZZWP rezprezentowali członkowie Koła nr 6








1 WRZEŚNIA 1939 r _WOJSKA NIEMIECKIE ZAATAKOWAŁY POLSKĘ,

 

 

              1 września 1939 r. wojska niemieckie zaatakowały Polskę, rozpoczynając tym samym największy konflikt zbrojny w dziejach – II wojnę światową. Nieco ponad dwa tygodnie później od wschodu uderzyły oddziały sowieckie – w tamtym momencie sytuacja walczących Polaków stała się już krytyczna...

   Mateusz Balcerkiewicz



Żołnierze polscy (domena publiczna) - Domena publiczna

Od czasu agresji III Rzeszy na II Rzeczpospolitą powstało już wiele analiz przebiegu walk i stanu polskiej armii w tamtym okresie. Wydano również dużą liczbę różnych wspomnień.


       Na początek garść faktów. W marcu 1939 r., przed powszechną mobilizacją, Wojsko Polskie na lądzie i w powietrzu składało się z 30 dywizji piechoty, 38 batalionów Obrony Narodowej, 11 brygad kawalerii, 12 pułków i 3 dywizjonów różnego typu artylerii, jednego pułku i 9 dywizjonów artylerii przeciwlotniczej oraz jednej brygady zmotoryzowanej, do której doliczyć należy 10 batalionów pancernych i 2 dywizjony pociągów pancernych. Oprócz tego dysponowaliśmy jednym pułkiem i 12 batalionami saperów różnych specjalizacji, jednym pułkiem radiotelegraficznym, 3 batalionami telegraficznymi, 10 dywizjonami żandarmerii, 2 dywizjonami taborów, 6 pułkami lotniczymi, złożonymi z samolotów o różnym przeznaczeniu i 2 batalionami balonowymi. Dodatkowo gotowe były kadry dla kilku kolejnych jednostek.

                 Łącznie, już po mobilizacji, Polska była w stanie wystawić do walki około milion żołnierzy
z 1,35 mln planowanych (o niepełnej liczbie poborowych decydowało kilka czynników, w tym na przykład brak odpowiedniej ilości broni), wyposażonych w 4,5 tys. dział, prawie 600 czołgów i tankietek oraz ok. 400 samolotów bojowych. Naprzeciw stanęli Niemcy dysponujący ogółem ok. 2 mln żołnierzy, ok. 2,8 tys. czołgów, 1,1–1,3 tys. samochodów pancernych, 11 tys. dział i działek ppanc oraz 2 tys. samolotów.

 

         Polski żołnierz i cywile w oblężonej Warszawie (fot. Julien Bryan, domena publiczna) - Julien Bryen / Domena publiczna

              Wojsko II Rzeczypospolitej dysponowało kilkoma silnymi atutami. Jednym z nich było często wspominane, a niezwykle skuteczne działko 37mm Bofors wz. 36. Wobec dużej przewagi niemieckich wojsk pancernych stanowiło one podstawę obrony przed czołgami i pojazdami. Żołnierze Wehrmachtu często wspominali świetne przeszkolenie i zgranie jego polskiej obsługi. Inną zaletą Polaków był kolor munduru, który maskował w terenie o wiele lepiej, niż szary odcień uniformów wojskowych III Rzeszy. Nie do przecenienia były też odwaga i umiejętności poszczególnych Polaków, którzy śmiałymi posunięciami krzyżowali plany przeciwnika.

         Prawdziwym przerażeniem napawała realna perspektywa polskiego natarcia z użyciem bagnetów. Ponieważ Wehrmacht zrezygnował całkowicie ze szkolenia swoich ludzi w tej przestarzałej już nieco formie walki, Polacy dysponowali na tym polu oczywistą przewagą, zwłaszcza pod kątem psychologicznym. A wbrew założeniom III Rzeszy do starcia z użyciem broni białej mogło jeszcze jak najbardziej dojść. Dość szybko jednak zaczęto skutecznie radzić sobie z taką formą ataku – niemieccy żołnierze zwyczajnie uciekali przed walką wręcz, a zdobyte śmiałym natarciem Polaków pozycje zasypywano silnym ogniem artyleryjskim, który uniemożliwiał ich utrzymanie.

          Wraz z postępami Wehrmachtu polski opór krzepł i koncentrował się wokół stolicy. Swój udział w obronie mieli także cywile – i to nie tylko pomagając przy pracach fortyfikacyjnych czy karmiąc wojsko. Zdanie żołnierzy niemieckich o Polakach we wrześniu 1939 r. było tak różne, jak różni byli sami Niemcy. Obok przypadków bestialstwa znajdowało się również miejsce dla przykładów szacunku do pokonanego wroga. Jak można wyczytać z relacji niemieckich uczestników walk, Wojsko Polskie, mimo że stosunkowo słabsze od Wehrmachtu, należało jednak traktować z całkowitą powagą. Polacy przecież, pomimo klęski w kampanii wrześniowej, zadali swoim przeciwnikom dotkliwe straty, broniąc się bez niczyjej pomocy o wiele dłużej, niż zakładały to przedwojenne plany.

   Źródło: Portal historyczny Histmag.org

 



                             Członkowie koła 6 i 47 reprezentujący Mazowiecką Organizację ZŻWP oddali hołd poległym, asystując  przy złożeniu wieńców pod tablicą  zlokalizowaną przy ulicy Freta 16 upamiętniającą  członków sztabu Armii Ludowej poległych w powstaniu warszawskim.











Święto Wojska Polskiego 2022

„Weekend z wojskiem” – pod takim hasłem od 13 do 15 sierpnia odbędą się centralne obchody Święta Wojska Polskiego oraz 102. rocznicy Bitwy Warszawskiej. Na te dni Ministerstwo Obrony Narodowej oraz Wojsko Polskie zaplanowało liczne wydarzenia o charakterze państwowym, patriotyczno-religijnym, kulturalnym oraz rozrywkowym.

Zapraszamy wszystkich na place miast i miasteczek, do lokalnych jednostek wojskowych oraz na skwery, do parków i na ulice. Razem świętujmy święto naszych żołnierzy i wiktorię Polski w walce z rosyjskim najeźdźcą w 1920 roku. To święto jest świętem nas wszystkich.

Razem na piknik!
W całym kraju zorganizujemy kilkadziesiąt pikników wojskowych, na których będzie można zobaczyć to co w Wojsku Polskim najlepsze – będzie nowoczesny sprzęt wojskowy, wojskowa muzyka, grochówka oraz oczywiście sami bohaterowie dnia – żołnierze wszystkich rodzajów polskich sił zbrojnych. Będą atrakcje dla najmłodszych, młodzieży i dorosłych. Dla każdego znajdzie się miejsce i każdy znajdzie tu coś ciekawego. Sami zobaczcie jak dziś wygląda Wojsko Polskie. A może i Wy dołączycie do naszych szeregów?

Zostań żołnierzem w swoje święto
Na piknikach i punktach rekrutacyjnych będzie można rozpocząć karierę jako żołnierz. Będziemy zachęcać do dołączenia do nowej formuły służby – dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej. Każdy będzie mógł sprawdzić jak wiele Wojsko Polskie może mu dać i kim może zostać w armii. A możliwości jest co nie miara – służbę można podjąć w każdym zakątku Polski i w dowolnie przez siebie wybranej specjalności. Zostań więc pancerniakiem, pilotem, marynarzem, żołnierzem cyberwojsk - kim tylko chcesz. Wybór należy do Ciebie.

Święto z muzyką na pierwszym planie
Dla lubiących marsze, fanfary i wojskowe piosenki, jak również dla każdego kto po prostu lubi dobrą muzykę przygotowaliśmy wiele atrakcji muzycznych. W całym kraju będą na piknikach wybrzmiewać wojskowe utwory. Wyjątkowymi wydarzeniami będą – „Wspólne śpiewanie pieśni żołnierskich” (13.08) oraz „Festiwal orkiestr wojskowych NATO” (15.08) na Placu Piłsudskiego w Warszawie, jak również „Koncert piosenki wojskowej państw NATO” (15.08) w Elblągu. Będzie można usłyszeć utwory żołnierskie, ale również pobawić się przy nieco „lżejszym” repertuarze. Na pewno warto tu być.

A może święto na sportowo?
Tradycja biegów i zawodów sportowych w ważne święta jest ciągle żywa – dlatego na Święto Wojska Polskiego będzie można pobiec nie w jednym a w dwóch biegach. Biegaczy klasycznych zapraszamy na bieg „Piątka z żołnierzem” (14.08) na Stadion PGE Narodowy, zaś tych z bardziej ekstremalnym zacięciem – do Ossowa na bieg „Falcon – Żelazny bieg” (13.08). A to nie wszystko, na piknikach wojskowych nasi najmłodsi będą mogli sprawdzić się na torze przeszkód prowadzonym przez naszych sportowców i olimpijczyków-żołnierzy. Zabawa gwarantowana.

Ciekawe wystawy
Wystawy tematyczne będą elementami pikników wojskowych. Wiele wymiarów wojska zaprezentuje m. in. Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, Centralna Biblioteka Wojskowa, Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego oraz Muzeum Wojska Polskiego. Zapraszamy na Stadion PGE Narodowy, do Muzeum WP oraz na Plac Piłsudskiego.

Obejrzyjmy wspólnie film
A może do kina? – wszystkich miłośników kina zachęcamy do dołączenia do naszego kina. 15 sierpnia na piknikach w „kinie frontowym” będzie można zobaczyć najlepsze polskie filmy wojenne ostatnich lat. Start od godz. 16.00. Widzimy się.

Poczta polowa
W ten dzień wielu żołnierzy cały czas czuwa na naszych granicach, szkoleniach, poligonach i na misjach. Pamiętajmy o nich, ale również o polskich weteranach. W tym celu uruchomimy w ten dzień specjalną pocztę polową – za jej pośrednictwem będzie można napisać kilka słów do naszych żołnierzy.

Niespodzianka na flashmobie
Nie powiemy gdzie i jak, ale chwilę przed Świętem Wojska Polskiego zaskoczymy Was gdzieś przy kawie, na spacerze, na mieście. Do zobaczenia!

Zapraszamy na Święto Wojska Polskiego!

13 sierpnia - sobota

  • 12.00 – 17.00 – Ossów - „Falcon – Żelazny Bieg” i piknik wojskowy (Pola Ossowskie)
  • *14.00 – 18.00 – 15 miejscowości (mapa) – pikniki wojskowe pod hasłem „Zostań Żołnierzem RP”
  • Flash MOB
  • 15.00 – Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie – Wspólne śpiewanie pieśni żołnierskich – koncert orkiestry wojskowej z artystami z klubów wojskowych oraz pokaz musztry paradnej klas mundurowych

14 sierpnia - niedziela

  • 10.00 – MON przy ul. Klonowej w Warszawie – wręczenie medali i wyróżnień żołnierzom i pracownikom resortu
  • 11.00 – 18.00 – Stadion PGE Narodowy w Warszawie – bieg „Piątka z żołnierzem”, pokazy sprzętu wojskowego, odtworzona baza wojskowa z misji, koncert orkiestry wojskowej, widowisko Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, poczta polowa,  biegi i strefy zabaw dla dzieci, punkt rekrutacyjny, żołnierska grochówka i wiele innych
  • 17.00 – 21.30 – Centralna Biblioteka Wojskowa w Warszawie – dzień otwarty, zwiedzanie magazynu zbiorów specjalnych, konkursy z nagrodami, wojskowe kino historyczne, koncert i pokaz musztry paradnej oraz pokaz multimedialny na elewacji gmachu CBW
  • 13.00 – Radzymin – msza św. pod przewodnictwem nuncjusza apostolskiego abp Salvatore Penacchio
  • *14.00 – 18.00 – 16 miejscowości (mapa) – pikniki wojskowe pod hasłem „Zostań Żołnierzem RP”
  • 19.00 – Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie – capstrzyk i apel pamięci przed Pomnikiem Poległych w 1920 roku
  • 21.00 – Ossów – uroczystość z apelem poległych przy krzyżu ks. mjr. Ignacego Skorupki

15 sierpnia - poniedziałek

  • 8.00 – 12.00 – Ossów – uroczystości patriotyczno-religijne
  • 10.00 – Katedra Polowa Wojska Polskiego w Warszawie – msza św. za Ojczyznę
  • 11.00 – 18.00 – Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie – pokazy sprzętu, wystawy stoiska promocyjne, gry i zabawy
  • 12.00 – Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie – uroczysta odprawa wart przed Grobem Nieznanego Żołnierza oraz wręczenie nominacji generalskich
  • 14.00 -16.30 – Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie – Festiwal orkiestr wojskowych NATO (z udziałem orkiestr polskich-w tym Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego oraz zagranicznych – Rumunia, Łotwa, Słowacja)
  • *14.00 – 18.00 – 17 miejscowości (mapa) – pikniki wojskowe pod hasłem „Zostań Żołnierzem RP”
  • 20.00 – 22.30 – Elbląg – Koncert piosenki wojskowej państw NATO organizowany przez TVP, piknik wojskowy.

Wykaz pikników wojskowych organizowanych z okazji obchodów Święta Wojska Polskiego

Województwo mazowieckie

13 sierpnia: OSSÓW; 14 sierpnia: WARSZAWA PGE NARODOWY, GRÓJEC; 15 sierpnia: WARSZAWA MUZEUM WP, RADZYMIN Park Miejski, RADOM Plac Corazziego

Województwo dolnośląskie

13 sierpnia: GŁOGÓW Rynek (przy Ratuszu); 14 sierpnia: JELENIA GÓRA Błonia Jeleniogórskie; 15 sierpnia: OLEŚNICA Plac Zwycięstwa

Województwo kujawsko-pomorskie

13 sierpnia: RADZIEJÓW ul. Sportowa; 14 sierpnia: KOWALEWO Chopina 26, 15 sierpnia: WIĘCBORK Plac Jana Pawła II

Województwo lubelskie

13 sierpnia: OPOLE LUBELSKIE Park Miejski; 14 sierpnia: JANÓW LUBELSKI- teren nad zalewem; 15 sierpnia: LUBARTÓW plac przed Starostwem

Województwo lubuskie

13 sierpnia: DOBIEGNIEW, promenada nad jeziorem Wielgie; 14 sierpnia: SŁAWA teren Ośrodka Wypoczynkowego Sławskiego Centrum Kultury i Wypoczynku; 15 sierpnia: NOWA SÓL Aleja Wolności 2

Województwo łódzkie

13 sierpnia: TOMASZÓW MAZOWIECKI, ul. Piłsudskiego 72; 14 sierpnia: ŁASK przy koszarach jednostki wojskowej; 15 sierpnia: PABIANICE Jana Pawła II 21/37

Województwo małopolskie

13 sierpnia: NOWY TARG, Rynek Miejski; 14 sierpnia: OŚWIĘCIM ul. Zwycięstwa 135; 15 sierpnia: GMINA TARNÓW-WOLA Rzędzińska 459c

Województwo opolskie

13 sierpnia: OPOLE, Błonia Politechniki Opolskiej, ul. Mikołajczyka; 14 sierpnia: OLESNO Promenada ul. Murka Izydora; 15 sierpnia: KRAPKOWICE plac Josepha von Eichendorffa

Województwo podkarpackie

13 sierpnia: JASŁO, Rynek; 14 sierpnia: DĘBICA Rynek; 15 sierpnia: PRZEMYŚL ul. Sanocka 12b

Województwo podlaskie

13 sierpnia: SUWAŁKI bulwary nad Czarną Hańczą, (wjazd od A.Wajdy); 14 sierpnia: GRAJEWO Park, ul. Łazienna; 15 sierpnia: ŁOMŻA Park im Jana Pawła II

Województwo pomorskie

13 sierpnia: KARTUZY Pl. Solidarności; 14 sierpnia: TCZEW Bulwar Nadwiślański; 15 sierpnia: KOŚCIERZYNA plac przed pomnikiem Józefa Wybickiego

Województwo śląskie

13 sierpnia: TYCHY, plac pod Żyrafą; 14 sierpnia: BĘDZIN Park Dolna Syberka; 15 sierpnia: ISTEBNA Amfiteatr pod Skocznią

Województwo świętokrzyskie

13 sierpnia: CHĘCINY, łąki przy zamku; 14 sierpnia: BUSKO ZDRÓJ ul. Kusocińskiego 28; 15 sierpnia: KRZYŻTOPÓR Zamek (GMINA IWANISKA)

Województwo warmińsko-mazurskie

13 sierpnia: IŁAWA, ul. Biskupia 2; 14 sierpnia: SZCZYTNO Plac Juranda; 15 sierpnia: ELBLĄG Stary Rynek

Województwo wielkopolskie

13 sierpnia: PYZDRY Stadion Zawierciański; 14 sierpnia: GOSTYŃ Kartdrom Młyńska 3; 15 sierpnia: PLESZEW Aleja Wojska Polskiego 21

Województwo zachodniopomorskie

13 sierpnia: GRYFICE Plac Zwycięstw; 14 sierpnia: ŁOBEZ Amfiteatr; 15 sierpnia: MYŚLIBÓRZ OSiR Ul. 11 listopada

 

 


 

POŻEGNANIE

PUŁKOWNIKA LUCJANA POWAŁKI

 

Żegnamy wspaniałego człowieka, oficera Wojska Polskiego - płk w st. spocz. Lucjana Powałkę, który w dniu 21 lipca 2022 r., w wieku 94 lat odszedł na wieczną wartę. Był wielce zasłużonym żołnierzem, długoletnim członkiem ZŻWP, a w latach 2001 – 2005, prezesem Koła Nr 19 ZŻWP funkcjonującego przy Dowództwie Wojsk Lądowych w Warszawskiej Cytadeli.

Długie i ofiarne życie Pana Pułkownika, zaświadczają o bezprzykładnym oddaniu Ojczyźnie. Był Synem Lubartowskiej Ziemi i należał do pokolenia, którego dzieciństwo i lata młodości wypełnione były radością ze świeżo odzyskanej niepodległości oraz budowania polskiej państwowości. Pochodził z Serocka, dawnej wsi szlacheckiej w powiecie lubartowskim na Lubelszczyźnie, stanowiącej przed laty własność dóbr Lubomirskich, a później byłego Banku Polskiego.

Jako młodzieniec, doświadczał wielkiej narodowej tragedii – wybuchu II wojny światowej
i zniewolenia Ojczyzny przez dwóch zaborców dążących do wymazania Polski z mapy Europy i świata. W Jego życiorysie lat po zakończeniu wojny, odnajdujemy godne szacunku postawy związane
z włączeniem się w nurt odbudowy kraju.

Wychowany w duchu patriotyzmu, poświęcił swoje młode lata służbie dla Ojczyzny jako absolwent Oficerskiej Szkoły Piechoty Nr 2 w Jeleniej Górze, a po jej ukończeniu - pełnił służbę
w jednostkach WP, m.in.: w 38 Pułku Piechoty 4 Dywizji Piechoty w Kożuchowie.

Jako absolwent Wyższej Szkoły Piechoty w Rembertowie, doskonalił swoje umiejętności
w Sztabie 12 Korpusu w Rzeszowie i w Krakowie. Jednakże zasadnicza część Jego długoletniej służby przypadała na okres wykonywania żołnierskich zadań w Dowództwie Warszawskiego Okręgu Wojskowego (WOW). Był niezwykle doświadczonym, pracowitym i sumiennym oficerem, obejmując przez kolejne lata wiele odpowiedzialnych stanowisk w Oddziale Rozpoznawczym czy w Oddziale Uzupełnień Sztabu WOW, a w końcowym etapie jako zastępca Szefa Sztabu WOW ds. organizacyjno-mobilizacyjnych.

Z satysfakcją przyznawał, że wyszkolił liczne grono ludzi rzetelnych, odpowiedzialnych
i profesjonalnych. Gdy w 1990 roku zakończył służbę zawodowa, oddał się pracy społecznej. Był jednym z najstarszych członków Koła Nr 19 ZBŻZ działającego przy Dowództwie WOW, a następnie przy Dowództwie Wojsk Lądowych. Przez ponad 30 lat towarzyszył nam w codziennych społecznych zmaganiach, przeżywał nasze problemy i troski. Wspólnie z Kolegą Lucjanem rozstrzygaliśmy wiele ważnych problemów Koła i Związku. Z odwagą artykułował swoje wnioski dotyczące naszej działalności związkowej.

Zawsze byliśmy pod wrażeniem Jego osoby, niezwykle skromnej, a zarazem pełnej osobistego uroku. Często zastanawialiśmy się, skąd w nim tak wiele sił twórczych i entuzjazmu, tak wiele realizmu
i tyle pomysłów na dalsze życie. Podziwialiśmy Go, bowiem potrafił zjednać sobie liczne grono kolegów i przyjaciół. Zawsze pogodny uśmiechnięty, pełen wiary i koleżeńskiego oddania.

Dzielił się z nami swoją radością, która była też radością Jego i najbliższych. Z dumą w sercu odnosił się do swego rodzinnego domu. Wspominał swoje lata trudu i zmagań, wzrastania w dorosłe życie. Był wspaniałym, kochającym ojcem. Rodzinie okazywał swą miłość i oddanie.

Żegnamy Go z wielkim bólem w sercu, w ciszy i w zadumie, bezradni i bezsilni wobec majestatu śmierci, w imię żołnierskiego obowiązku, poczucia koleżeństwa wobec naszego Przyjaciela, mężnego
i prawego żołnierza, w imię uznania dla życiowych i żołnierskich dokonań Pana Pułkownika.


PANIE PUŁKOWNIKU!

Będziemy towarzyszyć w Twojej ostatniej drodze w dniu 17 sierpnia 2022 r. o godz. 12.15, gdzie odprawione zostanie nabożeństwo w Domu Pogrzebowym na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie i w ostatniej ziemskiej drodze do rodzinnego grobu.

Rodzinie i najbliższym przekazujemy wyrazy serdecznego współczucia.

 Koleżanki i Koledzy Koła Nr 19 ZŻWP




 

1 sierpnia - Godzina W

1 sierpnia chodzony corocznie to Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego, dzień, gdy składany jest hołd bohaterom Powstania Warszawskiego, które rozpoczęło się
1 sierpnia 1944 roku. Co roku tego dnia, o 17.00 przypada godzina "W". W całej Polsce wyją syreny alarmowe.
         To symboliczny wyraz szacunku dla poległych w Powstaniu Warszawskim. Ten dzień przebiega także pod znakiem wielu oficjalnych uroczystości oraz wydarzeń organizowanych przez mieszkańców. We wszystkich dzielnicach Warszawy odbywają się specjalne koncerty, pokazy filmowe, spektakle teatralne, spacery z przewodnikiem czy spotkania z weteranami. W rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego władze samorządowe i stowarzyszenia organizują uroczyste składanie kwiatów przy pomnikach i tablicach upamiętniających ofiarę życia i krwi powstańców warszawskich.                         

Naszym moralnym i patriotycznym obowiązkiem jest oddanie czci poległym żołnierzom, powstańcom i ofiarom cywilnym. Prosimy zatem członków Organizacji Mazowieckiej, aby w swoich rejonach działania uczestniczyli w uroczystościach, złożyli kwiaty lub zapalili znicze.

KOŁO NR 6








KOŁO NR 42 im. WOP

 

Święto Marynarki Wojennej,

 

             Z Okazji Święta Marynarki Wojennej składamy najserdeczniejsze życzenia marynarzom w służbie czynnej, rezerwie, w stanie spoczynku oraz pracownikom cywilnym. Wszystkim życzymy satysfakcji oraz poczucia dumy z przynależności do Marynarskiej Społeczności.

 

                            Z okazji Święta Marynarki Wojennej na wszystkich okrętach stacjonujących w Portach Wojennych w Gdyni i w Świnoujściu podniesiona została wielka gala banderowa. W ten sposób – zgodnie z tradycją morską – marynarze podkreślą uroczysty charakter tego dnia. W jednostkach brzegowych, na masztach przed dowództwami, podniesiona została flaga państwowa, a marynarze wzięli udział w uroczystościach upamiętniających tradycje i historię polskich sił morskich.

W Gdyni uroczystości rozpoczęły się przed południem. Najpierw tradycyjnie złożono kwiaty przy pomniku Polski Morskiej.

Natomiast w samo południe z pokładu ORP „Błyskawicy” został oddany salut świąteczny składający się z 21 wystrzałów.
To największa możliwa liczba strzałów oddawanych jedynie na cześć prezydenta, głów obcych państw oraz w trakcie najważniejszych świąt wojskowych i państwowych.

Gdynia świętuje z Marynarką Wojenną // fot. Magda Śliżewska




            W dniach 21 - 22 maja 2022 r. obradował XII Krajowy Zjazd Delegatów Związku Żołnierzy Wojska Polskiego.

 

 

Krajowy Zjazd dokonał oceny działań Związku w mijającej kadencji, dokonał zmiany statutu, wybrał nowe władze, przyjął uchwałę programową na kolejną kadencję oraz apel XII Krajowego Zjazdu Delegatów Związku Żołnierzy Wojska Polskiego.

 

Działalnością Związku Żołnierzy Wojska Polskiego w bieżącej kadencji będzie kierował Zarząd Główny w składzie:

     1) prezes Związku - płk Marek BIELEC
     2) wiceprzewodniczący Zarządu Głównego:
          płk Miłosz BIAŁY
          płk Stanisław KALSKI
          płk Andrzej KRYSIAK
          płk Adam SPYCHALSKI  

     3) sekretarz generalny Zarządu Głównego - płk Henryk BUDZYŃSKI

     4) członkowie Zarządu Głównego:
          mjr Tadeusz BUZUK
          ppłk Romuald DETMER
          ppłk Zbigniew DROZDEK
          płk Mieczysław GRABOWSKI
          płk Edmund JABŁONECKI
          st. bryg. Maciej JASIŃSKI
          płk Zdzisław JORDANEK
          ppłk Henryk KANIA
          płk Adam KĘSTOWICZ
          ppłk Albin KŁODNICKI
          ppłk Marek KOŁACZ
          ppłk Stanisław KOZIOŁ
          płk Marek KWIATKOWSKI
          ppłk Janusz MARCINIAK
          płk Józef MÓL
          płk Józef MROCZKA
          chor. Maurycy MYSZKOWSKI
          st. chor. sztab. Andrzej OSSOWSKI
          kpt. Andrzej PAWLAK
          płk Lech PIETRZAK
          płk Andrzej SAWICKI
          płk Andrzej SPIRYDOWICZ
          płk Andrzej STEC
          kmdr Bożena SZUBIŃSKA
          ppłk Czesław TOMASZEWSKI
          płk Jerzy WŁOSINSKI

 

XII Krajowy Zjazd Delegatów wybrał także Główną Komisję Rewizyjną w składzie:

     1) kmdr Roman AUGUSTYNIAK
     2) st. chor. sztab. Dariusz KASPERSKI
     3) ppłk Andrzej KRUPIŃSKI
     4) ppłk Grzegorz MISIAK  
     5) ppłk Lech MURAWSKI
     6) płk Edmund TYSZKA
     7) płk Jan ŻMIJEWSKI

 

XII Krajowy Zjazd Delegatów wybrał również Główny Sąd Koleżeński w składzie:

     1) st. chor. sztab. Mirosław BŁAŻEJCZYK
     2) ppłk Ireneusz DYBALSKI
     3) ppłk Jerzy KRYGIER
     4) mł. chor. Mariusz LOTYCZEWSKI
     5) płk Grzegorz Andrzej NISKI
     6) płk Gerard PRZEWOSKI
     7) mjr Roman RUMAK
     płk Ireneusz STOSIK

 

UCHWAŁA PROGRAMOWA XII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY WOJSKA POLSKIEGO
I
XII Krajowy Zjazd Delegatów Związku Żołnierzy Wojska Polskiego wysoko ocenia wysiłek i zaangażowanie władz naczelnych i ogniw organizacyjnych Związku, które w trudnych warunkach realizowały zadania statutowe. Zjazd wyraża podziękowanie wszystkim instytucjom i osobom wspierającym naszą działalność.
Wyrażamy gotowość współdziałania ze wszystkimi, którym na sercu leżą sprawy bezpieczeństwa państwa i jego obywateli. Sprzeciwiamy się wszelkim próbom podziału Polaków na lepszych i gorszych oraz wykluczania części środowisk ze społeczeństwa obywatelskiego. Zwracamy się do wszystkich organów władzy państwowej i samorządowej o współpracę. Potępiamy działania instytucji i osób poniżające byłych żołnierzy i ich rodziny oraz uwłaczające ich godności.
II
XII Krajowy Zjazd Delegatów postanawia, że głównymi celami działania Związku w bieżącej kadencji będą:
1. Zachowanie jedności i zwartości Związku, utrzymanie więzi organizacyjnychi koleżeńskich.
2. Obrona godności i honoru żołnierza, przeciwstawianie się działaniom pozbawiających byłych żołnierzy należnych praw.
3. Upowszechnianiezagadnień obronności i bezpieczeństwa państwa, propagowanie proobronnych postaw społeczeństwa.
4. Utrwalanie pamięci historycznej, sprzeciwianie się manipulacji historią dla realizacji celów politycznych.
5. Organizowanie pomocy socjalno-zdrowotnej dla potrzebujących, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób starszych. Tworzenie pozytywnego klimatu dla rozwoju wolontariatu.
III
XII Krajowy Zjazd Delegatów ZŻWP zobowiązuje wszystkie instancje organizacyjne Związku Żołnierzy Wojska Polskiego do realizacji następujących zadań:
1. Poprawa skuteczności funkcjonowania jednostek organizacyjnych Związku. Wdrażanie nowych systemów komunikowania z wykorzystaniem technik komputerowych. Poszerzanie bazy społecznej pozyskiwania nowych członków Związku.
2. Pozyskiwanie sojuszników dla działalności Związku pośród różnych instytucji państwowych, samorządowych, organizacji pozarządowych, związków zawodowych, a także spośród innych podmiotów społecznych.
3. Współdziałanie z organami samorządu terytorialnego, włączanie się w nurt działania lokalnych organizacji pozarządowych, wspieranie działań i inicjatyw służących społecznościom lokalnym.
4. Zacieśnianie współpracy w ramach Federacji Stowarzyszeń Służb Mundurowych RP, wspieranie członków związków i stowarzyszeń służb mundurowych zrzeszonych w Federacji, którzy zamierzają kandydować w wyborach samorządowych i parlamentarnych, a także organizowanie akcji promujących kandydatów zasługujących na nasze zaufanie.
5. Wyjaśnianie społeczeństwu problemów związanych z bezpieczeństwem i obronnością państwa, prezentowanie stanowisk i opinii organom władzy państwowej i samorządowej oraz organom wojskowym.
6. Popularyzacja działalności Związku oraz osób ze środowiska wojskowego na portalu internetowym Związku i na łamach „Głosu Weterana i Rezerwisty”, a także w dostępnych publikatorach.
7. Monitorowanie warunków socjalnych i zdrowotnych członków, udzielanie pomocy koleżeńskiej, dobrosąsiedzkiej, poszukiwanie efektywnych form jej sprawowania.
8. Udział w pracach lokalnych rad senioralnych oraz przedsięwzięciach Uniwersytetu Trzeciego Wieku i Obywatelskiego Parlamentu Seniorów.
9. Współdziałanie i wspieranie Fundacji Pomocy Emerytów i Rencistów Wojskowych.
10. Propagowanie przekazywania wpłat 1% od podatku przez członków i sympatyków na rzecz Związku Żołnierzy Wojska Polskiego;
11. Pozyskiwanie środków finansowych na wsparcie realizacji zadań publicznych.
12. Udział Związku w pracach w Europejskiej Organizacji Stowarzyszeń Wojskowych (EUROMIL);
13. Udział w międzynarodowych spotkaniach, sympozjach i konferencjach poświęconych problemom środowisk żołnierzy i weteranów.
IV.
XII Krajowy Zjazd Delegatów zobowiązuje nowo wybrane władze wszystkich szczebli do przedstawienia treści uchwały na posiedzeniach Zarządów Wojewódzkich, Rejonowych i zebraniach Kół oraz do corocznego rozliczania z jej wykonania i składania stosownych informacji w sprawozdaniach rocznych.
Zjazd zobowiązuje Zarząd Główny Związku do stałego uaktualniania zadań określonych w niniejszej uchwale, w zależności od potrzeb.
Włocławek, dnia 21 czerwca 2022 r.

 

 

         230 ROCZNICA BITWY POD ZIELEŃCAMI


           W dniu 21 czerwca, z inicjatywy Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie odbyła się uroczystość upamiętniająca zwycięską bitwę pod Zieleńcami.

Bitwę, przed 230 laty, 18 czerwca 1792 roku, stoczyły wojska polskie dowodzone przez ks. Józefa Poniatowskiego z wojskami carskiej Rosji, w obronie Konstytucji 3 maja.

Po tej bitwie, na wniosek księcia Józefa Poniatowskiego, król Stanisław August Poniatowski ustanowił 22 czerwca 1792 roku odznaczenie wojskowe - Order Wojenny Virtuti Militari.

Uroczystość stanowiła również hołd dla wszystkich bohaterów, którzy to odznaczenie otrzymali.

Pierwszymi kawalerami orderu Virtuti Militari zostali między innymi gen. lejtnant ks. Józef Poniatowski, gen. lejtnant Tadeusz Kościuszko, gen. mjr Michał Wielhorski, gen. mjr Stanisław Mokronowski, gen. mjr Józef Zajączek, brygadier ks. Eustachy Sanguszko.

Do udziału w uroczystości został zaproszony Związek Żołnierzy Wojska Polskiego.

Ze względu na odbywający się równolegle XII Zjazd Związku Żołnierzy WP, organizację naszą reprezentowała delegacja Mazowieckiego Organizacji Wojewódzkiej w składzie: - wiceprezes płk H. Odrzywołek, wiceprezes płk Robert Włodarczyk oraz członek Koła nr 39 Związku ppłk Henryk Wrona, która złożyła wiązankę kwiatów przed Grobem Nieznanego Żołnierza.










 
POSIEDZENIE ZARZĄDU MZW ZŻWP

 

              Zgodnie z metodyką pracy Zarządu w dniu 8 czerwca 2022 roku odbyło się posiedzenie Zarządu Organizacji Mazowieckiej. Na posiedzeniu tym oprócz członków Zarządu obecni byli także Prezesi Kół zrzeszonych w Organizacji Mazowieckiej oraz delegaci na Krajowy Zjazd Delegatów. Wśród uczesników zebrania obecny był także Prezes Związku Kolega Pułkownik Marek Bielec. Na przewodniczącego zebrania został jednogłośnie wybrany Prezes MZW, Kolega Pułkownik Jerzy Włosiński. W trakcie zebrania poruszono ważne dla funkcjonowania Związku problemy. W swoim wystąpieniu płk. M. Bielec wskazał na konieczność dostosowania obecnego Statutu Związku do nowych wymagań i przeprowadznia restrukturyzacji zarządów wszystkich szczebli organizacyjnych. Podkreśli też, że Związek powinien mieć chartakter koleżeński, a nie sformalizowanej organizacji wojskowej. Po wystąpieniu kol. M. Bielca przystąpiono do dalszych obrad. W ich toku jednogłośnie zobligowano delegatów na Krajowy Zjazd do przedsawienia tam sprawy elektronicznej wersji "Głosu Weterana i Rezerwisty". W dzisiejszej dobie dominacji mediów elektronicznych aby dotrzeć ze swoim przekazem do szerszego grona odbiorców konieczna jest bowiem obecność na medialnej płaszczyźnie cyfrowej. Bez tego nasz Związek może mieć bowiem problem nie tylko z realizacją swojej misji statutowej - obrony godności i honoru żołnierzy Wojska Polskiego, lecz w ogóle z dalszym przetrwaniem. 
Drugą ważną, poruszoną przez zebranych kwestią była wysokość składek. Bez swoich środków finansowych nie może istnieć i działać żadna organizacja. Zaproponowano aby każdy płacił składkę o jednakowej wysokości. Jej wysokość ustalona zostałaby wyniku obliczenia średniej, tak aby nie stanowiło to zbytniego obciążenia dla osób o niskich dochodach. 
W trakcie zebrania poruszono też kwestię współpracy z samorządami. Ponieważ w obecnej sytuacji politycznej władze państwowe nie są nam zbyt przychylne powinniśmy nawiązać bliższe kontakty z życzliwymi nam władzami samorządowymi i organizacjami pozarządowymi.

 


        77 ROCZNICA UTWORZENIA 

                                                        WOJSK

                                          OCHRONY POGRANICZA

                                              10 CZERWCA 2022

 

                          Z okazji 77 ROCZNICY UTWORZENIA WOJSK OCHRONY POGRANICZA  wszystkim WOPISTOM  oraz pracownikom cywilnym WOP składamy życzenia pozostawania w dobrym zdrowiu oraz wszelkiej pomyślności.

Zarząd wraz ze wszystkimi członkami Mazowieckiego Wojewódzkiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego.

 
 
       

Podpisanie porozumienia o partnerskiej współpracy.

           W dniu 30 maja br. w Warszawie w Sali Kolumnowej Komendy Głównej Straży Granicznej nastąpiło podpisanie porozumienia o partnerskiej współpracy i współdziałaniu pomiędzy:

Mazowieckim  Zarządem Wojewódzkiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego wraz z Kołem nr 42 im. WOP Związku Żołnierzy Wojska Polskiego i Kołem nr 61 im. Żołnierzy Mazowieckich Jednostek Wojskowych Związku Żołnierzy Wojska Polskiego w Górze Kalwarii,

Związkiem Emerytów i Rencistów Straży Granicznej,

Stowarzyszeniem Weteranów Polskich Formacji Granicznych,

Stowarzyszeniem Byłych Żołnierzy i Funkcjonariuszy Służb Granicznych RP „GRANICA”,

Kołem nr 3 Środowisk Służb Granicznych Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego,

Klubem Generałów i Admirałów Straży Granicznej RP.

                    Rangę spotkania podkreśliła obecność Zastępcy Komendanta Głównego Straży Granicznej gen. bryg. SG Jacka Bajgera  reprezentującego Komendanta Głównego Straży Granicznej




 

Święto Weterana Działań poza Granicami Państwa




        Z okazji Dnia Weterana składamy weteranom najserdeczniejsz życzenia, wszystkiego co najlepsze a przede wszystkim zdrowia oraz wsparcia w potrzebie.


       

„Przechodniu powiedz Polsce…”. Zdobycie Monte Cassino przez 2 Korpus Polski



Flagi polska i brytyjska powiewające nad ruinami klasztoru na Monte Cassino / Źródło: Wikimedia Commons

Walki o Monte Cassino należały do jednych z najcięższych w czasie całej II wojny światowej. 2 Korpus Polski generała Władysława Andersa 18 maja 1944 roku zdobył ruiny klasztoru Monte Cassino.

Walkom o Monte Cassino wiele miejsca w swej twórczości poświęcił Melchior Wańkowicz. W „Szkicach spod Monte Cassino" pisał:

„Przejście na Rzym pod Monte Cassino było od niepamiętnych czasów miejscem, w którym obrońcy Włoch zastępowali drogę najeźdźcom ciągnącym z południa. W tym miejscu góry spiętrzone od morza do morza zostawiają tylko pas dziesięciokilometrowej szerokości, którym płynie rzeka Liri. O sforsowanie tego przejścia walczono od wieków i ten klasyczny przedmiot obrony był stale przerabiany w zadaniach włoskiego sztabu generalnego".

Kluczowy punkt w linii Gustawa

W roku 1943 alianci wylądowali na Sycylii. Od tamtej pory posuwali się stopniowo na północ, spychając Niemców do środkowych Włoch. Ostatnim punktem oporu było Monte Cassino. W przypadku jego zajęcia droga do Rzymu stałaby otworem.

Półwysep Apeniński przegrodzony został liniami umocnień. Najsilniejszą była linia Gustawa biegnąca miedzy Gaetą i Ortoną. Był to najbardziej imponujący wał umocnień w całej ówczesnej Europie. Jednym z kluczowych jego punktów była miejscowość Cassino wraz z leżącym na wzgórzu opactwem benedyktynów.




Ruiny klasztoru na Monte Cassino . / Źródło: Wikimedia Commons / Bundesarchiv, Bild 146-2005-0004 / Wittke / CC-BY-SA 3.0

Matthew Parker, autor książki „Monte Cassino. Opowieść o najbardziej zaciętej bitwie II wojny światowej” pisał:

„Masyw Cassino, na którym stał klasztor, był kluczowym stanowiskiem w linii Gustawa, systemie połączonych niemieckich linii obronnych, biegnącym przez całą szerokość najwęższej części Włoch między Gaetą i Ortoną. Był to przykład imponującej inżynierii wojskowej, najpotężniejszy system obronny, z jakim podczas wojny zetknęli się Brytyjczycy i Amerykanie. W znacznej części górował nad rzekami o stromych brzegach, w szczególności Garigliano i Rapido, lub też rozciągał się na nadbrzeżnych bagnach lub na wysokich górskich szczytach. Naturalne korzyści, jakie dawało górskie położenie, zostały wzmocnione przez Niemców dzięki usunięciu budynków i drzew i poszerzeniu w ten sposób pola rażenia. W innych miejscach powiększono występujące w tej okolicy naturalne jaskinie, a pozycje obronne wzmocniono dźwigarami kolejowymi i betonem. Wykopano ziemianki, połączone podziemnymi przejściami. Umocnienia nie były jedną linią, a raczej wieloma liniami z tak zaplanowanymi stanowiskami, żeby można było natychmiast przeprowadzić kontrnatarcia na utraconych obszarach frontu”.

W tym miejscu Niemcy postanowili stawić opór aliantom. Kiedy obsadzili okoliczne wzgórza mogli obserwować wszystkie okoliczne drogi oraz ruchy wojsk przeciwnika. Wiedziano, że zdobycie Cassino będzie dla aliantów niezwykle trudne, a nawet niemożliwe. Od czasów Belizariusza (dowódcy z czasów cesarza bizantyńskiego Justyniana Wielkiego), nikt nie zdobył Italii idąc od południa.



Polscy żołnierze dostarczają amunicję na pozycje pod Monte Cassino / Źródło: Wikimedia Commons

Niemcy wiedzieli jednak, że nadchodząca bitwa będzie miała kluczowe znaczenie. Choć w teorii to oni mieli przewagę, należało do walki przygotować się niezwykle starannie. „W ciągu kilku następnych dni rozpocznie się bitwa o Rzym. Będzie miała decydujące znaczenie dla obrony środkowych Włoch i przesądzi o losie 10. Armii (…) Bitwa musi się toczyć w duchu świętej nienawiści do wroga, który prowadzi okrutną wojnę w celu eksterminacji narodu niemieckiego” – brzmiał niemiecki rozkaz.

Walka o Monte Cassino nie miała być bitwą wojsk pancernych ani starciem lotnictwa. O zwycięstwie przesądzić miały walki piechoty, starcia pomiędzy pojedynczymi żołnierzami uzbrojonymi w karabiny, bagnety i granaty.

– Nacieraliśmy w mesztach. Niemiec strzelał ponad naszymi głowami i w tym huku podszedłem. Gdy napadłem na nich zaczęła się walka wręcz. Złamałem kolbę w pistolecie automatycznym Thompson, dlatego, bo on mnie uderzył w szczękę pistoletem. Ja go uderzyłem w głowę. Ta walka była prawdziwa. Z niego się krew lała i ze mnie. Tylko dlatego przeżyłem, że działałem z zaskoczenia – wspominał później żołnierz 2 Korpusu Antoni Adamus.

Walki o Monte Cassino

Natarcie na Monte Cassino rozpoczęło się 17 stycznia 1944 roku, lecz nie przyniosło żadnych efektów. Drugi raz alianci zaatakowali w połowie lutego. Klasztor benedyktynów na Monte Cassino został wówczas zniszczony w nalocie bombowców. Alianci utrzymywali, że Niemcy wykorzystywali klasztor jako punkt obserwacyjny, lecz nie ma na to dowodów.

Trzeci atak na Monte Cassino nastąpił w drugiej połowie marca, lecz wciąż nie przyniósł rezultatu. Decydująca bitwa miała rozpocząć się w nocy z 11 na 12 maja. Atak zaplanowany został na całym lewym skrzydle włoskiego frontu, od Monte Cassino po Morze Tyrreńskie. Do natarcia przygotowywały się wojska amerykańskie, francuski Korpus Ekspedycyjny, oddziały indyjskie, brytyjskie oraz 2 Korpus Polski. Polacy otrzymali najtrudniejsze zadanie: mieli uderzyć na grzbiet górski łączący pozycje niemieckie i klasztorem na Monte Cassino.



Polacy w czasie walk o Monte Cassino / Źródło: Wikimedia Commons

Generał Władysław Anders we wspomnieniach zatytułowanych „Bez ostatniego rozdziału” wskazał powody, dla których zgodził się na udział Polaków w bitwie o Monte Cassino: „23 marca przyjechał do mnie do Vinchiaturo gen. Leese i udzielił mi następujących wiadomości. Niemcy odparli ponowne natarcie na miasto Cassino. Wojska sojusznicze na przyczółku Anzio znajdują się w trudnym położeniu. Wobec tego zdecydowano wielką ofensywę na odcinku frontu włoskiego od miasta Cassino do wybrzeża Morza Tyrreńskiego. 8 Armia otrzymała zadanie przełamania linii Gustawa, której najsilniejszym punktem są wzgórza Monte Cassino oraz linii Hitlera, której zawiasem jest Piedimonte. Dla 2. Korpusu Polskiego przewidziano najtrudniejsze zadanie zdobycia w pierwszej fazie wzgórz Monte Cassino, a następnie Piedimonte. Była to dla mnie chwila doniosła. Rozumiałem całą trudność przyszłego zadania Korpusu. (...) Zaciekłość walk w mieście Cassino i na wzgórzu klasztornym były już wówczas dobrze znane. Mimo że klasztor Monte Cassino był bombardowany, mimo że oddziały i czołgi sojusznicze dochodziły przejściowo na sąsiednie wzgórza, mimo że z miasta Cassino zostały tylko gruzy, Niemcy utrzymali ten punkt oporu i nadal zamykali drogę do Rzymu. Zdawałem sobie jednak sprawę, że Korpus i na innym odcinku miałby duże straty. Natomiast wykonanie tego zadania ze względu na rozgłos jaki Monte Cassino zyskało wówczas w świecie mogło mieć duże znaczenie dla sprawy polskiej. Byłoby najlepszą odpowiedzią na propagandę sowiecką, która twierdziła, że Polacy nie chcą się bić z Niemcami. Podtrzymywałoby na duchu opór walczącego Kraju. Przyniosłoby dużą chwałę orężowi polskiemu. Oceniałem ryzyko podjęcia tej walki, nieuniknione straty oraz moją pełną odpowiedzialność w razie niepowodzenia. Po krótkim namyśle oświadczyłem, że podejmuję się tego trudnego zadania”.

Niemcy zastosowali specyficzny rodzaj obrony. Chronili się w niewielkich schronach, które otoczone były polami minowymi i stanowiskami moździerzy oraz artylerii. Stanowiska osłonięte były drutami kolczastymi, w każdym znajdowało się trzech ludzi. Najbardziej zaciekłe walki toczyły się w rejonie zwanym „Widmo”.

Generał Władysław Anders zdawał sobie sprawę z trudności, z jakimi mierzą się jego ludzi, lecz wierzył w powodzenie. Zwycięstwo pod Monte Cassino miało zademonstrować aliantom siłę i zdolności polskich żołnierzy.



Emil Czech gra Hejnał Mariacki w zdobytym klasztorze / Źródło: Wikimedia Commons

Poświęcenie Polaków opłaciło się. W nocy z 17 na 18 maja Niemcy zaczęli wycofywać się z Monte Cassino

– 18 maja to moment rozpoczęcia natarcia. Moment, którego nie można zapomnieć. Wieczorem, góry przed nami się zapaliły. Przygotowanie artyleryjskie - jak okiem sięgnąć jedna wielka łuna ognia. Trzeba pamiętać, że na naszym odcinku było 1100 dział. Nad nami słychać było szum pocisków i w pewnym momencie salwa niemiecka. Koło mnie spadło ze 100 pocisków – wspominał żołnierz 2 Korpusu Polskiego.

Około godziny 10:00 18 maja 12. Pułk Ułanów Podolskich wdarł się do ruin klasztoru na Monte Cassino, gdzie zatknięto biało-czerwoną flagę. W samo południe jeden z polskich żołnierzy, Emil Czech odegrał na Monte Cassino Hejnał Mariacki.

W czasie walk o Monte Cassino zginęło 924 Polaków, a 3 tysiące zostało rannych. Podobne straty ponieśli też pozostałe wojska alianckie. Zdobycie Monte Cassino okupione zostało więc wielkim poświeceniem i krwią licznych żołnierzy. Droga na Rzym była otwarta, choć Niemcy nie zostali zupełnie rozbici – zdołali bowiem wycofać się na północ. Stolica Włoch została zdobyta 4 czerwca 1944 roku.

W 1945 roku na Monte Cassino otwarto polski cmentarz wojenny, na którym spoczęło ponad tysiąc polskich żołnierzy. W 1970 roku pochowany tam został również generał Władysław Anders.

Na miejscu ich wiecznego spoczynku wyryto napis: „Przechodniu powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie”.

Źródło: DoRzeczy.pl / dzieje.pl / Polskie Radio

 

  MAJA ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ W EUROPIE

Dzień 8 maja, dla każdego żołnierza polskiego jest dniem szczególnym, gdyż w tym dniu zamilkły armaty na kontynencie europejskim – zakończyła się II wojna światowa, w której żołnierz polski bił się od pierwszego jej dnia składając daninę życia i krwi na wszystkich frontach walki. Dlatego uważaliśmy za konieczność oddać cześć naszym poprzednikom w służbie i w dostępny sposób to wyrazić.

W dniu 08 maja, w 77 rocznicę bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy Niemieckiej, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zorganizował o godz. 12.00 uroczystość składania kwiatów na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza, do udziału w której Nasz Związek został zaproszony.

Wieniec składała delegacja w składzie przedstawiciele ZG – Sekretarz Generalny Związku – płk H. Budzyński, wiceprezes ZG – płk S. Kalski, z udziałem prezesa Mazowieckiego Zarządu Wojewódzkiego – płk J. Włosińskiego. Zwiazek  rezprezentowany był  przez poczet sztandarowy 6 Koła MZW ZŻWP.
       Także w dniu 8 maja ale o godz. 11.00, spotkaliśmy się przy pomniku Żołnierzy 1 Armii WP ( ul. Andersa), oddając należny hołd walczącym i poległym na szlaku bojowym od Lenino do Berlina.

 






























 

                  Każdego roku, 16 kwietnia obchodzimy Święto Wojsk Inżynieryjnych. Dzień Sapera upamiętnia rocznicę wydarzeń z 16 kwietnia 1945 roku, kiedy żołnierze I i II Armii WP forsowali linię Odry i Nysy Łużyckiej.


              Prezydium Mazowieckiego Zarządu Wojewódzkiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego składa Żołnierzom, pracownikom Wojsk Inżynieryjnych najlepsze życzenia wszelkiej pomyślności, osiągnięć i powodzenia w służbie i w życiu osobistym.




 UCZCZENIE PAMIĘCI OFIAR ZBRODNI KATYŃSKIEJ.    

 

         W dniu 8.04 2022 przy ul. Saperów w Górze Kalwarii przedstawiciele Organizacji Mazowieckiej wzięli udział w obchodach  Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Poprowadzili ją, kadeci z liceum im. Bielińskiego a organizatorami byli Burmistrz Miasta i Gminy Góra Kalwaria, Koło nr 61 Związku Żołnierzy Wojska Polskiego Organizacji Mazowieckiej. i kadeci w.w liceum. Kadeci przeprowadzili też apel pamięci, a delegacje złożyły kwiaty pod tablicą upamiętniającą oficerów pułku artylerii najcięższej stacjonujących w Górze Kalwarii, którzy zostali zamordowani w Katyniu i innych miastach na wschodzie. Byli to:

 ppłk Antoni KOCIMSKI,

kpt. Mirosław STRZEMIEŃ,

por. lek Wacław TROCHIMOWICZ,

 mjr Aleksy PONIATOWSKI .


Delegację Mazowieckiego Wojewódzkiego Zarządu Związku Żołnierzy Wojska Polskiego reprezentowali:

 Prezes płk Jerzy Wosiński,

                Wiceprezes płk Bogdan Bartosiński.

 

W obchodach z Organizacji Mazowieckiej ZŻWP uczestniczyli:

                Prezes ppłk. Gabriel MAŃKA oraz członkowie Koła nr 61 im. Żołnierzy Mazowieckich Jednostek Wojskowych WP w Górze Kalwarii

Wiceprezes płk Bogdan Kozioł reprezentujący  42 Koło im. Wojsk Ochrony Pogranicza.


 






















 

        Również w Warszawie 8 bm., dla upamiętnienia pamięci ofiar zbrodni katyńskiej, przedstawiciele Kół Organizacji Mazowieckiej Związku Żołnierzy WP wzięli udział w uroczystości organizowanej przez Mazowiecki Zarząd Wojewódzki Związku Żołnierzy Wojska Polskiego. Złożono kwiaty i zapalono znicze pod Krzyżem Katyńskim  na Powązkach Wojskowych.

 


  

POSIEDZENIE ZARZĄDU I PREZESÓW KÓŁ MZW ZŻWP
                  Dnia 23 marca 2022 w siedzibie MZW przy ul Malinowskiego w Warszawie odbyło się posiedzenie
Zarządu i Prezesów Kół MZW ZŻWP. Posiedzenie otworzył i poprowadził Prezes MZW, płk dypl. Jerzy Włosiński. Podczas obrad poruszono sprawę przyszłości Związku. Obawy zebranych wzbudziły sprawy ubytku i starzenia się członków Związku oraz związane z tym problemy finansowe i ograniczenie aktywności kół.
W dyskusji wskazano, iż MZW powinien nawiązać bliższe kontakty z samorządami terytorialnymi co mogłoby w pewnym stopniu zaradić problemom finansowym oraz przyciągnąć do Związku nowych członków
i sympatyków. 
Na posiedzeniu przyjęto też jednogłośnie sprawozdanie finansowe za rok 2021 oraz plan budżetu na rok 2022.
Ważną częścią spotkania był interesujący wykład płk. prof. Kazimierza Łastawskiego na temat:
"Polska Racja Stanu w dobie kształtowania się nowego ładu międzynarodowego".
Miłym akcentem było wręczenie płk. Stanisławowi Medyńskiemu odznaczenia związkowego - "Krzyża Złotego z Gwiazdą"

    




 



17 STYCZNIA 1945 r- OSWOBODZENIE WARSZAWY

 17 stycznia 1945 r. do niemal doszczętnie zniszczonej Warszawy wkroczyli żołnierze 1. Armii Wojska Polskiego. Walki o opanowanie miasta trwały zaledwie kilka godzin, ponieważ dowództwo niemieckie, obawiając się okrążenia, wycofało większość swoich sił ze stolicy.  

 

 

 

 

Dla upamiętnienia tej rocznicy, a także  dla uczczenia ofiary krwi żołnierza polskiego, powstańców warszawskich oraz ludności cywilnej Zarządu Główny Związku Żołnierzy Wojska Polskiego zorganizował uroczystość złożenia wieńców i wiązanek kwiatów na Płycie Grobu Nieznanego Żołnierza.

   Na uroczystość przybyło ponad 100 osób, w tym kombatanci, członkowie różnych stowarzyszeń zrzeszających byłych żołnierzy oraz osoby postronne. 23 delegacje złożyły kwiaty. Mimo wyjątkowo złej pogody, okresowych problemów z nagłośnieniem uroczystość przebiegła dostojnie i godnie.

 

 






 
  
   
 
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja